Anal Fistül
Vücutta bazı sağlık sorunları sonucu, normalde bulunmaması gereken anormal yapılar oluşabilir. Bu yapılar, vücut sıvılarının istenmeyen bölgelere geçmesine neden olabilir ve çeşitli hastalıklara zemin hazırlayabilir. Bu tür oluşumlardan biri de fistül gelişimidir.
Fistül, içi boş bir organın ya da boşluğun, çeşitli nedenlerle başka bir dokuya veya cilde anormal şekilde bağlanmasıdır. Bu bağlantı iki alan arasında sıvı geçişine neden olur.
Anal fistül (ya da perianal fistül), makatın içindeki bağırsak dokusuyla dış cilt arasında anormal bir kanal oluşması durumudur. Genellikle tedavi edilmemiş ya da geç boşaltılmış bir anal apsenin (makatta cerahat dolu iltihaplı şişlik) hem bağırsak içine hem de cilde doğru patlaması sonucu gelişir. En sık görülen şikayet, makat çevresinde sürekli ya da aralıklı akıntı yapan ve iyileşmeyen bir deliktir. Bu durum tekrar eden apselerle birlikte de görülebilir.
Anal Fistül Tanısı Nasıl Konulur?
Tanı çoğunlukla hastanın anlattığı şikayetler ve doktor muayenesi ile konur. Ancak fistülün yerini, yayılımını ve kaslarla olan ilişkisini daha net belirlemek için bazı görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir. Bunlar:
-
Fistülografi (ilaçlı röntgen)
-
MR Fistülografi (manyetik rezonans görüntüleme)
-
Anoskopi / Rektoskopi (makat içine kamera ile bakılması)
Anal Fistül Tedavisi Nasıl Yapılır?
Anal fistül tedavisi her zaman cerrahidir. Eğer aktif enfeksiyon (apse) varsa, önce bu boşaltılır ve iltihap geçtikten sonra kesin cerrahi yapılır.
Tedavi yöntemleri arasında:
-
Fistül kanalının tamamen çıkarılması
-
İç ucun dikişle, doku kaydırmayla veya klipslerle kapatılması
-
Seton (özel ip ya da lastik bant) uygulaması
-
Biyolojik yapıştırıcı veya fistül tıkacı (plug) kullanımı
-
Lazer, radyofrekans ya da elektrokoter ile kanalın içten yakılması
-
Endoskopik (kamera ile) fistül temizliği (fistüloskopi)
Cerrahi sırasında makatı kontrol eden kaslar zarar görebilir. Bu durumda geçici ya da nadiren kalıcı olarak gaz ve dışkı kaçırma sorunları yaşanabilir. Bu riski azaltmak için cerrahlar operasyon sırasında çok dikkatli davranır.
Anal Fistül Tekrarlar mı?
Anal fistül, cerrahi sonrası bazı durumlarda tekrarlayabilir. Her ne kadar farklı modern ve geleneksel tedavi yöntemleri geliştirilmiş olsa da, henüz %100 garantili bir çözüm bulunmamaktadır.
Ancak tedavi edilmeden bırakıldığında, enfeksiyon kronik hale gelebilir, fistül genişleyebilir ve daha karmaşık hale gelebilir. Bu yüzden, tekrarlama ihtimali olsa da tedavi edilmesi önemlidir.
Seton yöntemi, özellikle makat kaslarını koruyarak tekrarlama riskini azaltmak açısından sık tercih edilir. Daha az müdahaleli yöntemlerle de kanalın tıkanması ve iyileştirilmesi mümkündür.
Yeni gelişen teknolojilerle birlikte fistül içi yakma (lazer, RF, elektrokoter) ve endoskopik tedavi gibi modern yöntemler, ağrısız, daha hızlı iyileşme sağlayabilir ve geleneksel cerrahilerle benzer başarı oranlarına sahiptir.
TEDAVİLER
