Kabızlık Nedir?
Kabızlık, dışkılamanın seyrekleşmesi durumudur. Genellikle haftada üç kezden az dışkılama, kabızlık olarak kabul edilir. Ancak kabızlık, dışkı miktarının azalması, dışkılama sırasında zorluk yaşanması, tam boşalamama hissi ve dışkılama için ilaçlara başvurulması gibi durumları da kapsar.
Kabızlık riskini azaltmak için lifli gıdalarla beslenmek ve yeterli miktarda sıvı almak önerilir. Ayrıca, düzenli egzersiz yapmak da bağırsak fonksiyonlarını destekler. Kısa süreli kabızlık durumları genellikle normal kabul edilir.
Kabızlığın Nedenleri
Kabızlık, genellikle yetersiz lifli gıda ve sıvı alımı, hareketsiz yaşam tarzı gibi faktörlerden kaynaklanır. Seyahat, gebelik veya diyet değişiklikleri gibi durumlar da kabızlığı artırabilir. Şeker hastalığı, Parkinson hastalığı, multipl skleroz, tiroid hastalıkları ve skleroderma gibi sağlık sorunları da kabızlığa yol açabilir. Ayrıca, ağrı kesiciler, antidepresanlar, hipertansiyon tedavisinde kullanılan diüretikler, demir takviyeleri, kalsiyum içeren ilaçlar ve aleminyum içeren antiasitler gibi ilaçlar da bağırsak hareketlerini yavaşlatarak kabızlığa neden olabilir. Eğer kabızlık 3 haftadan uzun sürer veya dışkıda kan görülürse, bir doktora başvurulması gerekmektedir.
Kabızlığın Tedavisi
Eğer kabızlık, altta yatan bir hastalıktan kaynaklanıyorsa, öncelikle bu hastalığın tedavi edilmesi gerekir. Başlangıçta, tahıllı ekmekler, lif açısından zengin sebze ve meyveler ile sıvı alımının artırılması önerilir. Bu basit diyet değişiklikleri çoğu hastada kabızlığın giderilmesini sağlar.
Egzersiz ve Diyet Değişiklikleri
Düzenli egzersiz yapmak, bağırsak hareketlerini teşvik edebilir. Sindirilemeyen sebze lifleri almak da faydalıdır. Dışkı yumuşatıcı ilaçlar ve lavmanlar yalnızca doktor önerisiyle kullanılmalıdır. Ayrıca, dışkılama düzeninin, belirli bir saatte her gün yapılması, hastaların kabızlıklarını daha iyi kontrol etmelerine yardımcı olabilir.
Biofeedback Tedavisi
Biofeedback, pelvik taban kaslarındaki fonksiyon bozukluklarını tedavi etmek amacıyla kullanılan bir fizik tedavi yöntemidir. Bu tedavi, karın kasları ile pelvik taban kaslarının uyumlu çalışmasını sağlayarak kabızlık şikayetlerini hafifletebilir.
Cerrahi Tedavi
Diğer tedavi yöntemlerinden sonuç alınamayan, ciddi ve kronik kabızlık vakalarında cerrahi müdahale gerekebilir. Ancak, cerrahi tedavi yalnızca nadir durumlarda ve genellikle kalın bağırsağın bir kısmının çıkarılmasını gerektirir. Pelvik taban hastalığı bulunan hastalarda cerrahi tedavi önerilmemektedir.
TEDAVİLER
