Kolon Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Kolon kanseri, erken evrelerinde belirti göstermeyebilir. Belirtiler, tümörün bağırsaktaki konumuna ve büyüklüğüne bağlı olarak değişebilir. Yaygın görülen kolon kanseri belirtileri şunlardır:

• Dört haftadan uzun süren kabızlık veya ishal
• Dışkıda kan görülmesi
• Karın bölgesinde sürekli kramp, gaz veya ağrı
• Bağırsağın tamamen boşalmadığı hissi
• Sebebi açıklanamayan yorgunluk veya halsizlik
• Ani ve açıklanamayan kilo kaybı

Kolon Kanseri Neden Olur?

Kolon kanserinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik faktörler ve çevresel etmenlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Kanser, hücrelerin DNA’sında meydana gelen mutasyonlar sonucunda anormal bölünmeleriyle oluşur.

Bu mutasyonlar bazen kalıtsal olabilir, yani aileden çocuğa geçebilir. Kalıtsal gen mutasyonları kesin olarak kansere neden olmasa da, bireyin kolon kanserine yakalanma riskini önemli ölçüde artırabilir.

En Yaygın Kalıtsal Kolon Kanseri Sendromları:

• HNPCC (Lynch Sendromu): Kolon kanseri ve diğer kanser türlerine yakalanma riskini artırır. Lynch sendromu olan kişilerde 50 yaşından önce kolon kanseri gelişme olasılığı yüksektir.
• FAP (Ailesel Adenomatoz Polipozis): Kolon ve rektumun iç yüzeyinde binlerce polip oluşmasına neden olan nadir bir hastalıktır. Tedavi edilmezse, 40 yaşından önce kolon kanserine yakalanma riski oldukça yüksektir.

Kalıtsal kolon kanseri sendromları, genetik testler ile tespit edilebilir.

Kolon Kanseri Riskini Artıran Faktörler

• Sağlıksız beslenme
• İleri yaş
• Daha önce kolon kanseri tedavisi görmüş olmak
• Kronik bağırsak iltihapları
• Ailede kolon kanseri öyküsü
• Fiziksel aktivite eksikliği
• Diyabet
• Obezite
• Sigara ve alkol kullanımı
• Daha önce radyoterapi (ışın tedavisi) görmüş olmak

Kolon Kanseri Tanısında Kullanılan Yöntemler

Kolon kanseri, genellikle erken evrelerinde belirti göstermeyen bir hastalıktır. Bu nedenle düzenli tarama testleri yaptırmak, erken teşhis açısından hayati önem taşır.

Kolon kanseri tanısı için kullanılan başlıca yöntemler:

• Kolonoskopi: Bağırsakların içini görüntülemek için esnek, ışıklı bir tüp kullanılır. Şüpheli bölgelerden biyopsi alınabilir.
• Kan Testleri: Kanser hücreleri tarafından üretilen belirli kimyasalların seviyelerini ölçmek için kullanılır.
• Görüntüleme Testleri: Kanserin yayılımını tespit etmek için bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) kullanılabilir.

Kolon Kanseri Evreleri

Kolon kanserinin tedavisinde doğru planlama yapabilmek için kanserin hangi evrede olduğu belirlenmelidir.

• Evre 1: Kanser hücreleri kolonun iç yüzeyindedir, duvarı aşmamıştır.
• Evre 2: Kanser kolon duvarına yayılmıştır ancak lenf düğümlerine sıçramamıştır.
• Evre 3: Kanser, kolonun yakınındaki lenf düğümlerine yayılmış olabilir ancak diğer organlara sıçramamıştır.
• Evre 4: Kanser, karaciğer veya akciğer gibi diğer organlara metastaz yapmıştır.

Kolon Kanseri Tedavi Yöntemleri

Tedavi yöntemi, kanserin evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve tümörün bulunduğu bölgeye bağlı olarak belirlenir.

1. Cerrahi Yöntemler

• Kolonoskopi ile Poliplerin Alınması: Erken evrede tespit edilen küçük tümörler, kolonoskopi sırasında çıkarılabilir.
• Endoskopik Mukozal Rezeksiyon: Kolonoskopiyle çıkarılamayacak kadar büyük polipler için uygulanır.
• Parsiyel Kolektomi: Kanserli bölge, çevresindeki bir miktar sağlıklı doku ile birlikte çıkarılır.
• Total Kolektomi: Kolonun tamamı alınır, dışkının vücudu terk etmesi için yeni bir yol oluşturulur.

Cerrahi Yöntemler:

• Açık Cerrahi: Büyük bir kesi yapılarak tümörlü bölge çıkarılır.
• Laparoskopik Cerrahi: Küçük kesilerle gerçekleştirilen, daha az invaziv bir yöntemdir.
• Robotik Cerrahi: Daha hassas hareket kabiliyeti sağlayan robot destekli cerrahi yöntemdir.

2. Kemoterapi

Kanser hücrelerini yok etmek için ilaçlar kullanılır. Genellikle ameliyat sonrası uygulanarak kanserin tekrar oluşma riskini azaltır. Ameliyat öncesinde de tümörü küçültmek için kullanılabilir.

3. Radyoterapi (Işın Tedavisi)

Yüksek enerjili ışınlar kullanılarak kanser hücreleri öldürülür. Ameliyat öncesinde tümörü küçültmek, ameliyat sonrasında kalan kanser hücrelerini yok etmek veya ileri evrede semptomları hafifletmek için uygulanabilir.

4. Hedefe Yönelik İlaç Tedavisi

İlerlemiş kolon kanseri hastalarında, kanser hücrelerinin büyümesini sağlayan mutasyonları hedef alan ilaçlar kullanılır. Kemoterapiyle birlikte veya tek başına uygulanabilir.

5. Palyatif (Destekleyici) Bakım

Kolon kanseri hastalarının yaşam kalitesini artırmak için ağrı yönetimi ve destekleyici tedaviler uygulanır.